|
Nowe życie dla Nowej Pragi
Teren, położony w obrębie ulic Targowa - 11 Listopada - Szwedzka - Wileńska to właśnie Nowa Praga. Ponad 15 proc. tutejszej zabudowy powstało przed 1900 rokiem, prawie 75 - do 1945, a zaledwie nieco ponad 10 proc. po II wojnie. Nic więc dziwnego, że zabudowa ta dramatycznie domaga się remontów, modernizacji i... rewitalizacji, jako że cały ten teren objęty jest ochroną konserwatorską. Rejon ulic Targowa - 11 Listopada - Bródnowska - Szwedzka - Wileńska jest nawet w strefie ścisłej ochrony. Tamtejsze budynki czekają na pieniądze i decyzje. PWłaśnie Nowej Pradze poświęcone było kolejne spotkanie praskiego Forum Rewitalizacyjnego. Stołeczny Konserwator Zabytków, Ewa Nekanda-Trepka przygotowała prezentację multimedialną, poświęconą zabytkom Nowej Pragi. Przypomniała w niej, że poszerzenie historycznej Pragi w kierunku wschodnim, choć planowane wcześniej, zaczęło się dopiero w II połowie XIX w. Przyczyniła się do tego m.in. budowa mostu Kierbedzia i kolei. Kolejnym elementem tego poszerzenia była pierwsza parcelacja terenu, przeprowadzona na terenach K. Konopackiego wokół ul. Środkowej W okresie międzywojennym przygotowano wprawdzie nowoczesne plany urbanistyczne dla tego terenu; nigdy jednak nie zostały wprowadzone w życie. Podczas wojny straty budowlane na Pradze były stosunkowo niewielkie, co, niestety, przyczyniło się do niemal całkowitego zaniechania inwestycji na tym terenie. Jak podkreśliła Ewa Nekanda-Trepka, w tamtym okresie kamieniczną zabudowę Pragi przedstawiano jako "spadek burżuazyjny", wymagający drastycznych rozwiązań. Jeszcze 30 lat temu planowano wyburzenie starej zabudowy. Nic więc dziwnego, że doprowadziło to do potężnej jej dekapitalizacji. Na dziś z obszaru Nowej Pragi do rejestru zabytków wpisanych jest 11 obiektów, 2 zespoły budowlane: Inżynierska 3 - skład Towarzystwa Akcyjnego A. Wróblewskiego i Centralna Dyrekcja Okręgowa Kolei Państwowych, 1 zespół koszarowy przy 11 Listopada, 2 zespoły przemysłowe - Stalowania i Zbrojownia przy Szwedzkiej 2/4 i Fabryka Lamp - Szwedzka 20 oraz 1 układ urbanistyczny przy Małej. 158 obiektów jest w ewidencji zabytków. Unikalnymi zabytkami są np. kamienice przy Wileńskiej 19 i 21, czy też domy nr 28/30 oraz 34 i 36 przy Stalowej. Dwa lata temu, na zlecenie Stołecznego Konserwatora Zabytków opracowano wytyczne konserwatorskie do przygotowywanego planu zagospodarowania przestrzennego Nowej Pragi. Na pewno przydadzą się przy przygotowaniu planu rewitalizacyjnego. Na spotkaniu forum rewitalizacyjnego zebrało się 75 osób. Optymizmem napawa fakt, że przybywa chętnych do pracy nad programem - zgłosiło się kolejnych 28 zainteresowanych. Tradycyjnie przygotowano ankietę, która miała wykazać, jakie ulice i kwartały - zdaniem zebranych - w pierwszej kolejności powinny zostać rewitalizowane, jak również na co w przyszłości przeznaczyć te obiekty. Jak zwykle, głosy były podzielone. Na pytanie: na co przeznaczyć pałacyk Konopackiego, większość opowiedziała się za pomocą społeczną w różnym kształcie, także wsparciem osób starszych, jedynie 3 głosy były za siedzibą muzeum Pragi. Poza odbudową kamienic wiele mówiono o potrzebie budowy placów dla dzieci, padła interesująca propozycja uruchomienia tramwaju, kursującego po zabytkowej części, np. od Kijowskiej do Czynszowej. Wpisanie do mikroprogramu rewitalizacyjnego ułatwia staranie o środki unijne. Bardzo ważna jest tu integracja, o czym za każdym razem przypomina koordynator ds. rewitalizacji, Halina Książyk. Wspólne, dobrze przygotowane wnioski mają znacznie większą szansę na otrzymanie pieniędzy. Wspólnoty nie powinny rywalizować między sobą, bo tylko na tym stracą. Przypomniała też, że przy rewitalizacji kamienic miasto może pomóc tylko wtedy, gdy jest zarządcą większości lokali. Janusz Sujecki sugerował, ze warto podjąć inicjatywę obywatelską, by doprowadzić do uchwalenia ustawy o szczególnej wartości Pragi jako dziedzictwa kulturowego na wzór krakowskiego Kazimierza. Środki unijne jednak się nie rozciągną, a chętnych przybywa. Dlatego Ewa Nekanda-Trepka sugerowała, że może rozwiązaniem byłoby objęcie obszaru Nowej Pragi parkiem kulturowym, co pozwoliłoby na sięgnięcie po fundusze przeznaczone na kulturę. O dalszych działaniach, a przede wszystkim ich wyniku, będziemy informować.
(T.)
|