|
124 lata na Bródnie
Ryszard Szołwiński cieszy się, że jego dzieło ujrzało światło dzienne - tymi słowami, wyraźnie wzruszona, zakończyła swe wystąpienie Regina Głuchowska, prezes Oddziału Bródno Towarzystwa Przyjaciół Warszawy, na promocji książki "Cmentarz Bródnowski", wydanej przez Bibliotekę Publiczną w dzielnicy Targówek. 27 marca inicjatorzy i realizatorzy marzenia zmarłego 21 marca 2003 r. prezesa Koła Miłośników Bródna spotkali się z władzami Targówka, dyrektorem Cmentarza Bródnowskiego księdzem Jerzym Gołębiewskim, bibliotekarkami Pragi Północ i Targówka oraz młodzieżą i nauczycielami miejscowych szkół. Grono tych, którym dziękowano na promocji, a także na kartach książki, jest bardzo liczne. Należą do niego m.in.: Czesław Czarkowski, przewodnik wycieczek, który dokonał wyboru grobów; zarząd Oddziału Bródno TPW: Krystyna Bachanek, Ryszard Zysek; pracownicy Biblioteki Publicznej w Dzielnicy Targówek: Danuta Trzaska (dyrektor), Marcin Pawłowski (już nie pracuje w bibliotece, ale deklaruje chęć współpracy) i grono bibliotekarek. Pierwsze prace dokumentacyjne Oddział Bródno TPW podjął w 2003 roku; w lutym zarząd Oddziału podpisał z dyrektorem Biblioteki umowę o współpracy przy wydaniu książki. Nawiązano współpracę z prof. Janem Kieniewiczem i Marianem Piotrem Romaniukiem, który zaczął gromadzić dane od rodzin i bliskich osób zmarłych. Tak powstała 270-stronicowa "Księga Pamiątkowa Cmentarza Bródnowskiego", zawierająca kilka tysięcy biogramów pochowanych tu osób. W trakcie prac nad jej przygotowaniem wykonano też kwerendę w 10 archiwach; szczególnie przydatne okazały się: Archiwum Akt Dawnych Archidiecezji Warszawskiej i Archiwum Państwowe m.st. Warszawy. W pierwszej, 70-stronicowej części książki, kilku autorów opisuje historię części Warszawy, na której w 1884 roku założono Cmentarz Bródnowski i miastotwórczą rolę tej inwestycji: prof. Jan Kieniewicz, Małgorzata Ustymowicz, Iwona Zbroszczyk, Marian Piotr Romaniuk. Osobne rozdziały Iwona Zbroszczyk poświęciła kościołom Cmentarza Bródnowskiego, a także obyczajom, obrzędom i tradycji chowania zmarłych. Nie zabrakło lżejszych akcentów, takich jak wspomnienie o usytuowanej na wprost bramy głównej restauracji, zwanej "Krańcową", "Ostatnim Przystankiem" lub "Barem pod trupkiem". Jest też piosenka: Na Świętego Wincentego Wprost Cmentarza Bródnowskiego Piwko się w butelkach pieni W budce z piwem panny Gieni. Po pogrzebie, kto żyw rusza Do Gieni na haberbusza Tu są zdrówka wszystkich pite Tych, co odwalili kitę. Podążanie tropem historii ułatwiają zdjęcia z czasopism z końca XIX wieku. Autorem wielu zdjęć jest też Paweł Elsztein, który na promocji wspominał swoje związki z Cmentarzem Bródnowskim, datujące się od pogrzebu dziadka Antoniego w 1927 roku. "Jestem szczęśliwy, że byłem współautorem tej książki" - powiedział pan Paweł, mimo że przyjmując propozycję współpracy spodziewał się wydania albumowego i zrobił prawie 600 zdjęć. Można je obejrzeć w płytowym wydaniu "Cmentarza Bródnowskiego". Optymistycznym akcentem spotkania promocyjnego była zapowiedź dyrektor Danuty Trzaski: niewykluczone, że ukaże się poszerzone wydanie "Cmentarza Bródnowskiego" lub II tom tego wydawnictwa. Promocji towarzyszyła wystawa "Anioły Cmentarne": fotografie Krystyny Bachanek i prace młodych malarzy, m.in. akwarele uczniów szkół podstawowych. Książkę "Cmentarz Bródnowski można nabyć za 25 zł w siedzibie Biblioteki Publicznej przy ul. Św.Wincentego 85 od poniedziałku do piątku w godz. 8 - 19, w soboty 9 -15, tel. 022 814 24 07.
K.
|