Historia Judyty w Teatrze Kropka

Jolanta Juszkiewicz, założycielka i aktorka wywodzącego się z Sydney teatru Kropka Theatre pozostaje wierna tematyce kobiet. Tym razem sięgnęła po historię biblijnej Judyty. 29 października w Domu Kultury "Praga" zaprezentowała monodram w języku polskim, zatytułowany "Judyta, jaką była".

Spektakl w reżyserii Jolanty Juszkiewicz i Anatoly'ego Frusina oparty jest na motywach apokryficznej historii z Księgi Judyty w połączeniu z fragmentami "Niewolnika" Isaaca Bashevisa Singera, Hagady i Pieśni nad Pieśniami.

Postać Judyty często inspirowała artystów. Dramatyczne losy tej legendarnej żydowskiej bohaterki opisane są w Księdze Judyty, jednej z ksiąg biblijnych wchodzących w skład katolickiego i prawosławnego kanonu Starego Testamentu. Podzielona na 16 rozdziałów księga opowiada o ataku wojsk asyryjskiego króla Nabuchodonozora na Żydów. Najlepszy wódz asyryjski, Holofernes obległ rodzinne miasto Judyty, Betulię. Kiedy po 34 dniach oblężenia odciął miastu dostęp do źródeł wody, stało się jasne, że dalsza obrona jest niemożliwa. Mieszkańcy Betulii postanowili się poddać. Wtedy Judyta, młoda wdowa po Manassesie, ubrana w najpiękniejszy strój udała się do obozu Asyryjczyków. Zaprowadzona do Holofernesa, oczarowała go i uwiodła, a w sprzyjających okolicznościach, podczas uczty, ścięła mu głowę. Wróciwszy do Betulii wywiesiła głowę na murach miasta. Kiedy żołnierze asyryjscy ujrzeli głowę swojego wodza, uciekli w popłochu. Opowieść ta nie znajduje potwierdzenia w faktach historycznych, jednak Judyta zawsze uchodziła za symbol bohaterstwa i poświęcenia w imię wolności narodu. W interpretacji Kropka Theatre Judyta jest przede wszystkim wrażliwą kobietą. Nieświadoma misji, jaką ma wypełnić, sama nie wychodzi z inicjatywą poświęcenia się dla ratowania Betulii. Słysząc głos Boga, po prostu wykonuje wolę Bożą.

Człowiek jednak nie może przewidzieć swoich zachowań. Judyta i Holofernes zakochują się w sobie. Widząc, że ich związek nie ma szans na przetrwanie, oboje przyjmują rolę ofiar. Dopiero pod koniec życia Judyta godzi się ze swoim przeznaczeniem, wychwalając Boga słowami Pieśni nad Pieśniami. Przyznaje też wolność niewolnicy Wandzie. Postać Wandy, wywodząca się z "Niewolnika" I. B. Singera nawiązuje do słowiańskich mitów i przypowieści ludowych. Pojawia się motyw Łady, słowiańskiej bogini miłości i piękna oraz patronki wiosny.

Przedstawienie, jak klamrą, spina scena Judyty na łożu śmierci. Dramatyczne wydarzenia opowiedziane są w retrospekcji. Na końcu niewolnica Wanda żegna się ze swoją panią. Sceny te, podobnie zresztą jak cały spektakl, niosą w sobie wielki ładunek emocjonalny. Podkreśla go również oszczędna scenografia i sugestywna gra Jolanty Juszkiewicz.

Spektakl "Judyta, jaką była" prezentowany jest w Domu Kultury "Praga" w ramach konkursu Literatura Dawna, organizowanego przez Instytut Teatralny, z inicjatywy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Kolejne terminy przedstawień to:

8 i 9 listopada 2009 r. (godz. 19)

14 i 15 grudnia 2009 r. (godz. 19)

25 i 26 stycznia 2010 r. (godz. 19)

Wstęp wolny.


Joanna Kiwilszo

4980