Rodzina: Mydleńcowate (Sapindaceae)
Synonimy: Paulina Guarana, Cierniopląt Guarana, Paulina, Osmęta beczkowata.
Angielski: Supple Jack, Guarana Paullinia
Francuski: Paullinie
Niemiecki: Paullinie, Gifttknippe
Rosyjski: Paullinija Guarana
Jest to wiecznie zielony płożący się krzew o liściach parzystopierzastych, złożonych z dwóch par podłużnych, brzegiem
ząbkowanych listków, dochodzących do 40 cm długości. Roślina wytwarza kwiatostany groniaste, osadzone w kątach liści.
Pojedyncze kwiaty są drobne, pachnące, koloru białego. Owocem jest gruszkowata, czerwona torebka zawierająca czarne nasiona.
Guarana występuje w całym dorzeczu Amazonki i Pary (Brazylia) oraz w dorzeczu rzeki Orinoko (Wenezuela). Jest także uprawiana
na północy Brazylii.
Od niepamiętnych czasów Guarana była znana ludom tubylczym tych rejonów, które zażywały ją w różnych postaciach dla podniesienia
sprawności fizycznej i psychicznej w stanach wzmożonego wysiłku.
Surowcem leczniczym są nasiona, których pozbawia się okrywy, proszkuje i praży, a potem miesza z wodą otrzymując pastę Guarana.
Ze sproszkowanych nasion formowane są też niewielkie kuleczki, z których sporządza się napój. Nasiona Guarany zawierają
alkaloidy, dużą ilość kofeiny (około 4%), skrobię, żywicę, garbniki i śluzy. W stosunku do kawy Guarana zawiera 3-krotnie
więcej kofeiny, przy czym jest to kofeina łatwo przyswajalna, bez zanieczyszczających środków balastowych, które powodują
zakwaszanie organizmu.
Kofeina jak wiadomo działa pobudzająco na układ nerwowy i mięśniowy, przez co zwiększa zdolność do pracy umysłowej i fizycznej.
Działa ona też słabo moczopędnie.
Z tych względów może być z powodzeniem stosowana:
- w stanach wyczerpania, znużenia, senności oraz gdy zachodzi potrzeba wykonywania odpowiedzialnych czynności jak np.
prowadzenie pojazdu przez całą noc.
- jako środek przeciwbólowy;
- w przypadku kolki jelitowej;
- dla podwyższenia ciśnienia krwi. Jest ona tu bardzo przydatna np. dla kobiet,
u których zdarzają się okresowe spadki ciśnienia tętniczego - szczególnie przy normalnie
niskim ciśnieniu krwi;
- dla podtrzymania krążenia krwi w różnego rodzaju zasłabnięciach lub sytuacjach zwiastunów ich wystąpienia;
- dla wzmożenia wydzielania hormonów i enzymów trawiennych.
W tym miejscu zaznaczmy jednak wyraźnie, że:
- preparatów Guarany nie można stosować na co dzień, gdyż niestety nie można organizmu utrzymywać non stop na wysokich
obrotach bez negatywnych skutków ubocznych;
- po jakimś czasie następuje uzależnienie od kofeiny, tak jak zresztą od wszystkich środków, które ją zawierają;
- nie można Guarany zażywać na noc, gdyż spowoduje bezsenność;
- nie wolno tych preparatów stosować przy nadciśnieniu tętniczym;
- nie powinno się stosować preparatów z Guaraną, jeśli pije się regularnie kawę prawdziwą, gdyż działają one wtedy słabiej
i trzebaby zażywać je w większej dawce.
Amerykańska firma Herbalife wytwarza w postaci tabletek preparat z Guaraną pod nazwą NRG (Natures Raw Guarana). 1 tabletka tego
preparatu zawiera 30 mg kofeiny.
Dawkowanie wynosi :
- minimalnie: 1 tabletka rano i 1 w południe;
- maksymalnie: 2 tabletki rano i 2 w południe;
Niemiecka firma PM Cosmetic proponuje natomiast preparat w postaci proszku (175 g
w puszce) zawierający w sobie niewielką ilość Guarany o nazwie Activize.
Proszek ten zawiera jeszcze w sobie całą paletę życiowo ważnych witamin z grupy
(B1, B2, B6, B12), witaminy C, E, beta karoten, biotynę, niacynę, kwas foliowy i panthoten, które współpracują zespołowo
w łańcuchu oddechowym i przy produkcji tzw. neurotransmiterów (przekaźników) w procesach nerwowych. Substancja jest dobrze
przyswajalna, ma smak czarnej porzeczki z malinami. Jest wskazana dla: kierowców, osób z niskim ciśnieniem, budzących się z
bólem głowy i sennych, dla ochrony oczu (TV, komputery, jupitery na scenie i w studio), dla "przymusowych kawoszy", których
wątroba już od dawna mówi "NIE", dla chorujących na chorobę lokomocyjną, przy wrzodach żołądka i dwunastnicy oraz wszędzie
tam, gdzie jest potrzebna wzmożona okresowo energia i aktywność.
Dawkowanie wynosi:
- 1 płaska łyżeczka od herbaty proszku na szklankę wody.
Oba te preparaty są skuteczne w sytuacjach wyżej wymienionych.
Należy jednak pamiętać o jedynie sporadycznym ("awaryjnym")
ich stosowaniu.
ROMAN