|
Weterani świętują
"Dzień Weterana to święto wszystkich kombatantów, niezależnie od tego, w jakich formacjach walczyli o Polskę; szczególnie tych, którzy pierwsi stanęli do walki, zwłaszcza 1 września 1939 roku - powiedział płk Czesław Lewandowski, przewodniczący Społecznej Rady Kombatantów Pragi Północ, Targówka i Białołęki. - Przykro, że elity dzielą środowisko weteranów na "słusznych" i "niesłusznych". Nie wykazują zainteresowania losem żołnierzy, którzy walczyli o wolność i niepodległość Ojczyzny. Zrozumienie i pomoc znajdujemy tylko u władz samorządowych." Za tę pomoc, prawną i materialną, płk Lewandowski podziękował władzom Targówka 1 września na spotkaniu w sali konferencyjnej ratusza, a 4 września władzom Pragi Północ na spotkaniu w Domu Kultury "Praga". Uroczystości Dnia Weterana rozpoczęły się 1 września, od złożenia kwiatów na Cmentarzu Bródnowskim. Potem kombatanci, przedstawiciele władz dzielnicy i organizacji, złożyli kwiaty przed ratuszem Targówka, przy kamieniu z tablicą, ufundowaną przed 10 laty przez urząd gminy, z inicjatywy Koła Miłośników Bródna. Upamiętnia ona żołnierzy, uczestników walk o wolność i niepodległość Polski. Wiceprzewodnicząca Rady Targówka Iwona Wujastyk podziękowała weteranom za odwagę, wolę walki i determinację. Przypomniała też związane z historią Targówka wydarzenia sprzed 69 lat. 20. Dywizja Piechoty Wojska Polskiego pod dowództwem płk. Wilhelma Andrzeja Lawicza-Liszki walczyła pod Mławą z siłami niemieckimi, posuwającymi się w kierunku Warszawy. Natarcia niemieckie 1 września zostały odparte, mimo że przeciw polskiej piechocie Niemcy wystawili czołgi. Bohaterska obrona trwała trzy dni. Wobec groźby całkowitego okrążenia i zniszczenia 20. dywizji piechoty, dowódca Armii "Modlin" w nocy z 3 na 4 września wydał rozkaz opuszczenia linii obronnych i odwrotu na Warszawę. Za tak twardą obronę pozycji mławskiej 20. Dywizja Piechoty zyskała u Niemców miano "Żelaznej dywizji". Jej oddziały dołączyły do dowodzonych przez płk. Juliana Janowskiego, walczacych w obronie Pragi. Dywizja zajęła pozycje i walczyła na północnym odcinku, od Annopola i Pelcowizny, poprzez Golędzinów, Cmentarz Bródnowski, Zacisze, Targówek, Szmulowiznę, do ul. Ząbkowskiej. Wojska 20. Dywizji Piechoty skapitulowały wraz z pozostałymi oddziałami polskimi 28 września. Za pomoc i ułatwianie działalności kombatanckiej, współudział w patriotycznym wychowaniu młodzieży oraz troskę o pamięć historyczną, Zarząd Główny Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych uhonorował "Odznaką za zasługi dla ZKRP i BWP": wiceburmistrza Sławomira Antonika, radną Alicję Sadowską i Ewę Witke z SM "Bródno" oraz: Dom Kultury "Praga", Szkołę Muzyczną im. F. Chopina przy ul Namysłowskiej i jej dyrektora Waldemara Dubienieckiego, Zarząd Portu Praskiego i Terenów Publicznych i b. dyrektora ZPPiTP Bogusława Karczmarczyka oraz Wojciecha Gajewskiego dyrektora OPS. Władze obu dzielnic uhonorowały weteranów, którzy w 2008 roku ukończyli 90 lat: Mieczysława Bazyluka, Jana Krawczyńskiego, Konstantego Łupaczyka, Michała Szczypka, Franciszkę Maćkowiaka, Lucynę Grochowską (Targówek); Stefanię Gessner, Romana Gierasa, Józefa Harasimowicza, Anatola Kowalskiego, Henryka Kryłowskiego, Janinę Kurowską (Praga Północ). Na spotkaniach z okazji Dnia Weterana podziękowano także osobom za działalność społeczną na rzecz kombatantów. Dyplomy i albumy "Praga - Prawa Strona Warszawy" otrzymali: Wiesława Ambroziewicz, Zofia Chrzanowska, Regina Brzoza, Emila Chorąży, Leszek Żubiński, Bronisław Kraj, Lechosław Zakrzewski, Regina Głuchowska, Danuta Kominiak, Czesław Czarkowski, Benedykt Kuprianowicz (Targówek) oraz Bohdan Zawolski, Wiktor Sokólski, Zygmunt Wieczorek, Włodzimierz Dąbkowski, Ryszard Kolasa, Halina Szefer, Zofia Radwanek, Leonard Ranc, Mieczysław Suchojad, Szczepan Kopyt (Praga Północ). W pierwszej części spotkań weteranów brała udział młodzież - poczty sztandarowe szkół. Końcowym akcentem była część artystyczna, która dostarczyła kombatantom wielu wzruszeń. Na Targówku piosenki w wykonaniu: Moniki Świtaj, Izy Bukowskiej i Marka Rawskiego przypomniały klimat przedwojennej Warszawy, dni Powstania Warszawskiego, żołnierskie marsze. Z dedykacją dla weteranów popłynęły "Czerwone maki" i "Warszawo, ty moja Warszawo". Na Pradze Północ "Czwórka Hultajska" bawiła piosenkami o żołnierzach z różnych czasów i formacji: strzelcach, szwoleżerach, partyzantach, a potem - warszawiakach. Przeplatały je poetyckie strofy, m.in. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Juliana Tuwima i Władysława Broniewskiego w wykonaniu Danuty Nagórnej. 14 września, w rocznicę wyzwolenia Pragi, kombatanci spotkają się przed Pomnikiem Kościuszkowców, by o godz. 12 złożyć kwiaty w podzięce tym, którzy wyzwalali Pragę.
K.
Fot. Rafał Długozima |