Bierzmowanie

Każdy sakrament wyrażany jest przez widzialny sym- bol stanowiący jego istotny element. W przypadku sa kramentu bierzmowania, zwanego również sakramentem dojrzałości chrześcijańskiej, jest nim włożenie rąk i namaszczenie olejem św.

W Nowym Testamencie znajdujemy opisy wkładania przez Apostołów rąk na uczniów. Dzięki temu pierwsi chrześcijanie otrzymywali Ducha Świętego, który zstąpił na Apostołów w Wieczerniku w dniu Pięćdziesiątnicy. Autor Listu do Hebrajczyków do podstaw formacji chrześcijańskiej zalicza naukę o chrzcie i wkładaniu rąk (Hbr 6,2). Owo wkładanie rąk Kościół katolicki uznaje za początek sakramentu bierzmowania.

Obrzęd sakramentu bierzmowania obejmuje: gest włożenia rąk, który oznacza błaganie o dar Ducha Świętego dla bierzmowanego; namaszczenie krzyżmem świętym (olej z oliwy i wonnego balsamu poświęcony przez biskupa w Wielki Czwartek) przez nakreślenie znaku krzyża na czole, co symbolizuje wyciśnięcie znamienia, czyli szczególnego znaku Ducha Świętego w duszy bierzmowanego. Jednocześnie biskup wypowiada słowa: "Przyjmij znamię daru Ducha Świętego". Do rytu bierzmowania należy także odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych, wskazujące na ścisłą łączność tego sakramentu z chrztem.

Bardzo ważna jest osoba bierzmującego, czyli szafarza. Zazwyczaj jest nim biskup - następca Apostołów. Jego obecność podkreśla fakt, że bierzmowanie nadal jest tym samym sakramentem, jakim było w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. Bierzmowanie przyjmuje się raz w życiu, ale możemy w nim także uczestniczyć jako świadkowie. Świadek powinien przygotować bierzmowanego do przyjęcia sakramentu (szczególnie umacniać go przykładem swego życia). W czasie liturgii powinien przedstawić biskupowi kandydata (przez położenie prawej ręki na ramieniu i wypowiedzenie jego imienia), a później pomagać bierzmowanemu w wypełnianiu przyrzeczeń chrzcielnych (czyli w życiu wiarą). Dla podkreślenia związku z chrztem zaleca się, aby świadkiem był jeden z rodziców chrzestnych.

Bierzmowanie umacnia naszą więź z Kościołem, powołuje do świadczenia o naszej wierze słowem i czynem. Dlatego w Kościele katolickim tego sakramentu udziela się w tzw. "wieku rozeznania" ("wieku używania rozumu"), czyli w takim, w którym człowiek sam potrafi podejmować decyzje w sposób odpowiedzialny i dobrowolny (art. 1316 i 1318 Katechizmu Kościoła katolickiego).

W Kościele łacińskim bierzmowanie dzieci odkłada się zwykle do siódmego roku życia. Konferencje Episkopatów poszczególnych krajów mogą jednak ustalać wiek jaki wyda im się odpowiedni, tak aby ten sakrament był udzielany w dojrzalszym wieku, po odpowiednim przygotowaniu. Ustalenia dla Polski możemy odczytać w dokumentach II Synodu Plenarnego: "Decyzja przyjęcia bierzmowania powinna być przemyślana i wynikać z pragnienia świadomego wyboru chrześcijańskiego stylu życia opartego na Ewangelii i nauce Kościoła. Dlatego bardziej wskazane jest udzielanie tego sakramentu młodzieży starszej". Synod postanowił, że do sakramentu bierzmowania będzie dopuszczana młodzież trzecich klas gimnazjum. Decyzję tę powtarza zatwierdzone w 2003 roku Polskie Dyrektorium Katechetyczne.


oprac. m.j.g.
6239