Teatralne zagłębie

O Białołęckim Ośrodku Kultury można śmiało powiedzieć, że jest kuźnią aktorskich talentów i z pewnością jedyną w stolicy placówką kulturalną, w której działa tak wiele amatorskich grup teatralnych. Dziś prezentujemy najstarszą z nich Teatr 13.

Teatr 13 został założony przez Tomasza Służewskiego i Pawła Żmudzkiego, absolwentów XIII Liceum Ogólnokształcącego, siedemnaście lat temu. Pierwsze przedstawienie "Zwierciadło" - kolaż utworów poetyckich wieszczów Słowackiego i Mickiewicza, Andrzeja Bursy i Stanisława Wyspiańskiego - zostało wystawione w kościele p.w. Matki Bożej Różańcowej na Bródnie, gdzie teatr wówczas działał. Niebawem zespół przeniósł się do Domu Kultury Świt, w którym działał do 1992 realizując m.in. "Boga" Woody Allena, "Wariata i zakonnicę" Witkacego, "Kopciucha" i "Polowanie na karaluchy" Janusza Głowackiego. W następnej siedzibie w Domu Kultury Zacisze powstawały kolejne inscenizacje - "Biesiada u hrabiny Kotłubaj" i "Iwona Księżniczka Burgunda" Gombrowicza, "Czecholandia" Antoniego Czechowa, "Noc Trybad" Per Olova Enquista, "Kubuś i jego pan" Milana Kundery, "Przy drzwiach zamkniętych" Jean Paula Sartre'a.

W 1997 Tomasz Służewski został dyrektorem Białołęckiego Ośrodka Kultury. Funkcjonowanie Teatru 13 zostało zawieszone na dwa lata. Teatr powrócił na scenę w 1999 premierą "W małym dworku" Stanisława Ignacego Witkiewicza. Od tamtego czasu zrealizowano kilka nowych przedstawień, które w dużej mierze były powtórkami poprzednich realizacji Teatru 13 m.in. opowiadania Gombrowicza, dramaty Rolanda Topora, czy "Jubileusz" Czechowa. Zupełnie nowymi tekstami były dopiero realizacje jednoaktówek Ingmara Villqista "Lemury", "Kostka smalcu z bakaliami", "Beztlenowce" z rolami Anny Bednarczuk, Karoliny Małek, Damiana Graczyka, Magdaleny Kacprzak, Katarzyny Nowakowskiej, Magdaleny Kozińskiej, Klary Styczyńskiej, Roberta Kowalczyka. W marcu 2003 Teatr13 obchodził jubileusz 15-lecia istnienia. Na tę okazję przygotowano farsę Michaela Frayna "Czego nie widać" wyreżyserowaną przez Grzegorza Reszkę. Jubileusz spowodował powrót do zespołu Dominika Wendołowskiego, Jakuba Steuermarka, Piotra Gortatowicza, Piotra Apczyńskiego - aktorów, którzy stanowili trzon Teatru 13 w latach 1989-94. W czerwcu 2003 miała miejsce kolejna premiera "Mewy" Antoniego Czechowa. Repertuar Teatru 13 jest oparty przede wszystkim na dramaturgii współczesnej. W ciągu siedemnastu lat działalności zrealizował 47 premier. Dziś zespół Teatru 13 stanowią ludzie biznesu, urzędnicy, studenci.

Teatr 13 zdobywał liczne nagrody zespołowe i indywidualne na festiwalach teatrów amatorskich - w 2000 roku Grand Prix na III Maratonie Teatralnym Zielonka 2000 za "Lekcję" Eugene Ionesco i na I Festiwalu Teatrów Amatorskich SPOT 2000 główną nagrodę aktorską otrzymał Marcin Rzymski za rolę Profesora w tym samym przedstawieniu.

2001 rok przyniósł główną nagrodę aktorską Darii Jerzykowskiej za rolę Iriny w "Da Vinci miał rację" Rolanda Topora. Gombrowiczowska "Biesiada u hrabiny Kotłubaj" zaowocowała dla Teatru 13 nagrodą za najbardziej kontrowersyjny spektakl 2002 roku. W tym samym roku Przemek Panasz z "13" otrzymał główną nagrodę aktorską na V Maratonie Teatralnym w Zielonce, zaś w następnym roku jego koleżanki Katarzyna Nowakowska i Magdalena Kozińska zdobyły główne nagrody aktorskie IV Przeglądu SPOT za role w "Kostce smalcu z bakaliami" Villqista.

Dziś zespół artystyczny Teatru 13 to Anna Bednarczuk, Patrycja Herod, Magdalena Kacprzak, Joanna Lipka, Aneta Muczyń, Katarzyna Pawela, Jola Sikorska, Damian Graczyk, Ernest Kacperski, Marcin Lubowicz, Grzegorz Sobczyk, Dominik Wendołowski. Najbliższa premiera jest planowana na otwarcie nowej siedziby Białołęckiego Ośrodka Kultury przy Van Gogha. W maju tego roku Teatr 13 wystawi "Mistrza i Małgorzatę" Michaiła Bułhakowa.

- Na tę nową siedzibę i cieszymy się i nieco niepokoimy. Jesteśmy ciekawi jak nowa lokalizacja wpisze się w krajobraz kulturalny Białołęki. Niezwykle trudno jest dziś aktywizować ludzi do amatorskich działań w sferze kultury. Wciąż niewielu mieszkańców dzielnicy utożsamia się z nią, większość poszukuje rozrywek w centrum stolicy traktując Białołękę trochę jak sypialnię. Bardzo chcielibyśmy to zmienić. Jestem aktorem, instruktorem teatralnym w BOK od lutego 2005 i jednocześnie moją rolą są kontakty z mediami. W Teatrze 13 występowałem na początku lat 90., potem moje losy potoczyły się inaczej. Po latach wróciłem. Mam wiele pomysłów. Jednym z nich jest zaktywizowanie seniorów. Marzy mi się powołanie do życia teatru trzeciego wieku pod nazwą "Pora na seniora". Liczę, że znajdą się chętni, wszak emeryci mają dużo wolnego czasu - mówi Dominik Wendołowski i dodaje - Za pośrednictwem Nowej Gazety Praskiej chciałbym zaprosić do współpracy wszystkich emerytów i rencistów zainteresowanych teatrem. Oczekuję na każde zgłoszenie pod nr tel. 510 32 55 i tel./fax 510 32 52.

Notowała Elżbieta Gutowska

6785