W sobotę, 11 czerwca w Teatrze Rampa odbyły się międzynarodowe zawody w tańcu irlandzkim Warsaw Feis 2005. Słowo „feis” oznacza festiwal, zawody tańców figurowych i solowych, rzemiosła, muzyki i języka irlandzkiego. Liczba mnoga od feis to feisianna.

Od lat feisianna organizowane są pod patronatem Komisji Tańca Irlandzkiego (An Coimisiun Le Rinci Gaelacha), powstałej w 1929 r. i zajmującej się ujednolicaniem zasad nauki, organizacji zawodów i oceniania tańca irlandzkiego. Warszawskie zawody zorganizowane zostały przez najstarszą polską szkołę tańca irlandzkiego Ua Niall (czyt. O Nil) i Towarzystwo Polsko-Irlandzkie pod patronatem Komisji Tańca Irlandzkiego, Ambasadora Irlandii, Thelmy Doran i burmistrza dzielnicy Targówek Romualda Gronkiewicza.

Ostatnio rośnie zainteresowanie kulturą i tańcem irlandzkim, mającymi swoje korzenie w starożytnej kulturze Celtów. Pierwsze "feisianna" sięgają Średniowiecza. Były wtedy połączeniem targów, wieców politycznych z muzyką, zabawą i sportem. Po podboju anglo-normadzkim w 1170 r. Anglicy zaczęli tępić przejawy ludowej kultury, zakazując np. gry na irlandzkich dudach czy aresztując dudziarzy. Mimo prób wykorzenienia irlandzkiej kultury nie udało się zniszczyć celtyckich tradycji. Tańce ludowe istniały nadal, obecne podczas świąt, targów i obrzędów.

Duży wpływ na taniec i kulturę irlandzką miał okres Mistrzów Tańca (Dance Masters) w XVIII w. Mistrz tańca podróżował po danym hrabstwie, zatrzymując się na jakiś czas w coraz to innej wiosce u wybranej rodziny, która czuła się zaszczycona, mogąc go gościć. Każdy mistrz tańca miał własny repertuar kroków oraz tworzył nowe układy. W tamtym okresie pojawia się określenie "step dancing", pochodzące od słowa „step”, czyli krok. Mistrzowie tańca byli też twórcami tańców setowych i ceili (ang. set dances, ceili dances). Tworzyli oni własne szkoły tańca, zazdrośnie chroniąc swoją sztukę układania kroków.

Współczesna historia tańca irlandzkiego zaczyna się w 1929 roku, kiedy to powstała Komisja Tańca Irlandzkiego, zajmująca się opracowaniem jednolitych zasad, dotyczących nauki, oceniania i organizacji zawodów. Ustanowiła ona 100 - punktowy system oceniania dla sędziów na zawodach tańca. W tańcach solowych ocenie podlega utrzymanie rytmu, kroki, wykonanie oraz postawa i styl. W tańcach figurowych dochodzi do tego jeszcze ocena za figury i za efekt ogólny.

Podczas sobotnich zawodów Warsaw Feis 2005 w Teatrze Rampa spotkało się 149 tancerek i tancerzy z Polski, Czech, Austrii, Słowacji, Rosji i Ukrainy. Wśród polskich zawodników stawili się członkowie i uczniowie najbardziej znanych szkół i zespołów tańca irlandzkiego: Ua Niall z Warszawy, Lublina i Wrocławia, Irish Rythms ze Szczecina, Salake z Gliwic, Comhlan z Krakowa, Glendalough z Katowic oraz Keraan z Rzeszowa. Czworo swoich reprezentantów wystawił znany nam zespół Realtai, działający w Gimnazjum nr 145 im Jana Pawła II na Targówku.

Zawody rozgrywane były w konkurencjach, oznaczających rodzaje tańców i stopień zaawansowania oraz w różnych kategoriach wiekowych. Zawodnicy prezentowali swoje umiejętności w następujących tańcach: Reel, Slip Jig, Light Jig, Single Jig, Treble Jig, Hornpipe oraz Traditional Set Dance. Podzieleni byli na następujące kategorie wiekowe: do 8 lat, do 10 lat, do 12 lat, do 14 lat, do 16 lat, do 18 lat oraz powyżej 18 lat. Były jeszcze tańce zespołowe – ceili do 16 roku życia i powyżej 16 roku życia oraz konkurencja oryginalnego układu choreograficznego. W tańcach solowych zawodnicy startowali po dwie lub trzy osoby, zajmując na scenie ściśle określone miejsca. Do odtwarzanej z płyty muzyki wykonywali przepisowe kroki danego tańca. Czas trwania tańców był krótki, a ocena natychmiastowa. Sędzia dzwoneczkiem dawał znać, że dokonał oceny. Dźwięk dzwonka oznaczał jednocześnie koniec występu.

Sędzią warszawskich zawodów był pan Gerard McQuaid z Irlandii. W czasie jednej z repetycji miało miejsce nieoczekiwane zdarzenie. Na początku występu jednej z małych zawodniczek rozwiązały się sznurówki od baletek. Sędzia McQuaid sam wskoczył na scenę i pomógł dziewczynce uporać się z troczkami, czym wywołał gromkie brawa publiczności i zaskarbił sobie wielką sympatię zawodników.

Gorącymi brawami nagradzani byli również wszyscy uczestnicy zawodów. Byli świetnie przygotowani. Tańczyli naprawdę wspaniale. Pięknie się prezentowali w tradycyjnych irlandzkich strojach. Dziewczęta miały sukienki ozdobione obowiązkowo motywem plecionki. Często na sukienkę narzucony miały szal-szarfę noszony na plecach. Wielki entuzjazm wzbudzali zawodnicy z Krakowa występujący w zielonych kiltach.

Podziwialiśmy tańce wykonywane w miękkich butach i step irlandzki. W stepowaniu zawodnicy popisywali się niezwykłą techniką i sprawnością. W epoce Mistrzów Tańca sceny były o wiele mniejsze, tańczono często na stołach, połówkach drzwi. Do testów zdolności tanecznych należało ponoć tańczenie na namydlonym stole... Na szczęście uczestnicy Warsaw Feis 2005 nie musieli tańczyć na namydlonym stole, aby udokumentować swoje umiejętności. Wyniki ogłaszano sukcesywnie po kilku konkurencjach. Przyznawano 3 medale za zajęcie trzech kolejnych miejsc w każdej kategorii. Wręczono mnóstwo dyplomów. Nie sposób wymienić wszystkich wyróżnionych. Kilka nagród zdobyła Kamila Walasek z Salake z Gliwic, Dominika Cedro z Ua Niall z Warszawy oraz Urszula Dowolna z Comhlan z Krakowa. Cztery medale zdobyli tancerze z zespołu Realtai: 2 miejsce w kategorii Premier do 18 roku życia zajęła Dorota Smoleń, 3 miejsce w kategorii Beginner Light Jig do 18 lat zajęła Gabriela Falenta oraz dwa 3 miejsca wywalczył Łukasz Matera.

Absolutnie bezkonkurencyjny okazał się jednak Arkadij Mudrak z Odessy, który „zgarnął” wszystkie medale we wszystkich konkurencjach w kategorii do lat 10. Ten rewelacyjny, zawsze uśmiechnięty chłopiec, tańczący w granatowym kilcie, otrzymał też Puchar dla Najbardziej Obiecującego Wykonawcy Tańca Irlandzkiego. Wszyscy uczestnicy do 15 roku życia dostali pamiątkowe medale.

W tańcach zespołowych "Ceili" w kategorii ponad 16 lat, 1 miejsce zajęła szkoła tańca irlandzkiego Ua Niall z Warszawy, natomiast w oryginalnych układach tanecznych triumfował zespół Salake z Gliwic (w kategorii do 16 lat) oraz zespół Comhlan z Krakowa (w kategorii ponad 16 lat).

III Międzynarodowe Zawody Tańca Irlandzkiego były wspaniałym widowiskiem. Na zakończenie, przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Warsaw Feis, Marcin Stanowski podziękował wszystkim tancerzom za to, że mają w sobie tyle pozytywnej energii i że jest ich co roku więcej. W tej energii tkwi siła i piękno tańca irlandzkiego. Gratulujemy wszystkim zawodnikom i mamy nadzieję spotkać ich za rok.